رشد حرکتی و جسمی کودک 5 ماهه تا 5 ساله ( والدین و دانشجویان روانشناسی )

هر چند ممکن است عجیب به نظر برسد،ولی کودک شما برای اینکه راه رفتن،دویدن،لی لی کردن و پریدن را بیاموزد،ابتدا لازم است توانایی کنترل سر خود را به دست آورد. بنابراین وقتی کودک شما در سن 4 هفتگی شروع به بلند کردن سر خود می کند،در واقع شاهد نخستین تلاش های کودکتان برای راه رفتن هستید. در کلیه ی جنبه های رشد،پیشرفت از سر به طرف پا صورت می گیرد،بنابراین کنترل سر نخستین مرحله ی اساسی در جابجایی حرکتی است.

در طی هفته های نخست، پاها و دست های کودک شما هر روز وضعیت رشد یافته تری به خود می گیرند که همه ی این وضعیت ها گام هایی به سوی نیل به جابجایی حرکتی موفقیت آمیز است. کودک در ابتدا یاد می گیرد راست بنشیند،سپس با چهاردست و پا حرکت کند، بعد بایستد و سرانجام راه برود.

البته برخی از بچه ها قبل از اینکه یاد بگیرند راه بروند ممکن است بیاموزند با روش های مختلف دیگری از مکانی به مکان دیگر نقل مکان کنند. برخی از آن ها در حرکت به وسیله ی غلتیدن مهارت می یابند.عده ای ممکن است با جهش های متوالی روی نشیمنگاه خود جلو بروند. بعضی دیگر نیز با کمک یک دست و یک طرف باسن یا هر دو دست و دو طرف باسن حرکت می کنند،و برخی دیگر نیز با چهار دست و پا رو به عقب حرکت می کنند.

وقتی که کودک شما بر حرکات اساسی لازم برای جابجایی حرکتی تسلط یافت،آنها را دقیقتر و دقیقتر می سازد تا زمانی که بتواند به راحتی بدود، لی لی کند ، و بپرد و بعد نیز اسکیت کند، سوار دوچرخه شود و بالا برود. در طول این فرایند شما می توانید با انجام تمرین ها و بازی هایی که در (صفحه های این بخش  در برگه رشد حرکتی) مشخص شده است به او کمک کنید. هدف آن است که این تمرین ها سرگرم کننده باشند و باید هر وقت شما فرصت و کودکتان پذیرش لازم را داشته باشد،انجام شود.

یک ماهه

دو ماهه

سه ماهه

چهار ماهه

- رشد حرکتی کودک در 20 هفتگی (5 ماهگی)

اکنون کودک شما سر خود را به طور کامل کنترل می کند. حتی وقتی که در حالت نشسته قرار گرفته یا به اطراف تکان می خورد،سرش نمی افتد.

چگونه می توانید کمک کنید:

- برای اینکه کودک شما راه برود باید سرش کاملا استوار باشد.برای اینکه در این زمینه درست پیشرفت کند ،او را زیاد تاب و تکان دهید.

بازی هایی برای استوار کردن سر او انجام دهید:

کودک را مکررا تاب و تکان دهید . این کار سبب تمرین زیادی از نظر با ثبات نگه داشتن سر او می شود. می توانید همراه با او به ارامی در اتاق حرکاتی مانند رقص انجام دهید، یا او را در آغوشتان تاب دهید.

رشد حرکتی کودک در 24 هفتگی ( 6 ماهگی)

عضلات کودک شما آنقدر قوی شده است که می تواند مقدار زیادی از وزنش را روی ساعدهایش بیندازد.در حالی که دست هایش را به عنوان تکیه گاه جلو گذاشته است می نشیند. می تواند دست هایش را دراز کند تا بلندش کنید، و می تواند بدون تکیه به جایی ،چند دقیقه در صندلی بچه بنشیند.

چگونه می توانید کمک کنید:

- به منظور تقویت استخوان ها و عضلات که برای راه رفتن ضروری است ،بازی های پر جنب و جوش با کودک خود انجام دهید.

- برای اینکه او را تشویق کنید شکم خود را به عنوان امادگی برای چهار دست و پا رفتن، از روی زمین بردارد هواپیما بازی کنید، به این صورت که همراه با کودک روی شکم بخوابید و هر دو دست و تنه ی خود را از زمین بلند کنید.

به او تمرین هایی برای تحمل وزن بدن بدهید:

در حالی که کودکتان روی پای شما است ، او را به ارامی بالا و پایین بیندازید. این کار تمرین خوبی برای کمک به اوست تا بتواند هر چه بیشتر وزن خود را تحمل کند و اماده ی راه رفتن شود.

رشد حرکتی کودک در 28 هفتگی (7 ماهگی(

در این سن کودک شما می تواند وقتی که روی شکم خوابیده است، وزن خود را با یک دست تحمل کند، بدون تکیه گاه بنشیند، وقتی به پشت خوابیده است سر خود را خود به خود بلند و هنگامی که او را سرپا نگه می دارید تمام وزنش را روی زانوها و باسن خود که صاف نگه داشته است تحمل کند.

چگونه می توانید کمک کنید:

- برای اینکه کودکتان را مجبور کنید در حالت درازکش سر خود را بلند کند،اسباب بازی هایی که کمی خارج از دسترس او باشند به او نشان بدهید.

- برای اینکه کودکتان را وادارید تمام وزن خود را تحمل کند،انواع بازی های ایستاده را انجام دهید.

کودک را تشویق کنید سرش را بلند کند:

در حالی که کودکتان به پشت خوابیده است، اسباب بازی خوشرنگ یا پر سر و صدایی را کمی خارج از دسترس وی نگه دارید. با این کار او تشویق می شود سر خود را بلند کند و نگاه کند.

سلامت و مهرsalamatomehr

رشد حرکتی کودک در 32 هفتگی (8 ماهگی      (

کودک شما ممکن است برای حرکت کردن تلاش کند. او برای رسیدن به اسباب بازی دست خود را دراز می کند. ممکن است بدن خود را به عقب و جلو تکان دهد. باسن و زانوهای او قوی تر شده است و او از اینکه ضمن ایستادن تمام وزن خود را تحمل کند، لذت می برد. اگر دستهایش را نگه دارید،بالا و پایین می پرد.

چگونه می توانید کمک کنید:

- برای تشویق کودک به اینکه خود را با کشیدن روی باسن حرکت دهد ، مقداری دورتر از او بنشینید و دستان خود را به طرف او باز کنید. این کار به کودک شما احساس متحرک بودن می دهد و سبب تقویت حس استقلال و اعتماد به نفس وی می شود.

- برای آماده کردن پاهای او برای راه رفتن، در حالی که او را روی پای خود ، روی تشک یا بالشف یا در حمام نگهداشته اید با او بازی های ایستادنی و بالا و پایین پریدنی انجام دهید.

او را تشویق به حرکت کنید:

کمی دورتر از کودک خود بنشینید و بازوانتان را به طرف او بگشایید. با صدا زدن نامش و نشان دادن اسباب بازی مورد علاقه اش ،او را تشویق کنید به طرف شما بیاید.

سلامت و مهر مشاوره خانواده و روانشناسی بالینیsalamatomehr

رشد حرکتی کودک در 36 هفتگی (9 ماهگی(

کودک شما می تواند تمام وزن بدن خود را روی پاهایش نگهدارد ولی برای این کار باید به چیزی تکیه کند. او می تواند به مدت 10 دقیقه بنشیند،به جلو و طرفین خم شود، و در حالت تعادل باقی بماند. او ممکن است بغلتد یا تلاش کند چهار دست و پا حرکت کند. برای او بسیار مشکل است از وضعیت ایستاده بنشیند.

چگونه می توانید کمک کنید:

- با قلاب کردن دست های  او به اثاثیه ی ثابت منزل طوری که تعادل خود را حفظ کند ، او را به ایستادن تشویق کنید.

- برای اینکه او را تشویق کنید به جلو و طرفین خم شود و در عین حال تعادل خود را نیز حفظ کند، همان طوری که نشسته است اسباب بازی هایی را کمی خارج از دسترس او ، در جلوی او یا در کنارش قرار دهید.

- برای اینکه نشستن از حالت ایستاده را برای او تسهیل کنید،باسن و زانوهای او را خم کنید.

کمک کنید وزن خود را تحمل کند:

به کودک کمک کنید به اثاثیه ی ثابت چنگ بزند. او را به طرف یک صندلی سنگین یا میز کم ارتفاع ببرید،دست هایش را روی صندلی یا میز قلاب کنید ، و در حالی که او خود را نگهداشته است نزدیک او بمانید.

رشد حرکتی کودک در 40 هفتگی (10 ماهگی(

در این سن کودک شما حرکت می کند و مقدار کمی روی دست ها و زانوهایش به جلو می رود. او می تواند خود را بالا بکشد و از تغییر وضعیت خود از حالت نشسته به خوابیده لذت می برد. عضلات جانبی تنه ی او در حال قوی تر شدن هستند، و کم کم در حالت نشسته ، تنه ی خود را به اطراف می چرخاند.

چگونه می توانید کمک کنید:

- انگشتان خود را به او بدهید طوری که بتواند خود را بالا بکشد و بنشیند یا سرپا بایستد. او از موفقیت خود هیجان زده و خوشحال می شود. او را حسابی تشویق کنید.

- برای اینکه قدم برداشتن را به او یاد بدهید،همان طور که ایستاده است یکی از زانوهایش را خم کنید و پایش را از کف اتاق بلند کنید. وقتی این کار را کرد به او بگویید ” آفرین عزیزم“.

- برای اینکه او را تشویق به چرخیدن کنید،یک اسباب بازی پشت سر او بگذارید.هنگامی که به پشت می چرخد نگهش دارید تا نیفتد.

او را تشویق کنید چهار دست و پا به طرفتان بیاید:

کودک را چهار دست و پا بگذارید و کمی دورتر بنشینید. دست هایتان را دراز کنید،او را صدا بزنید،یا اسباب بازی خوشرنگی به او نشان دهید،تا به طرفتان بیاید.

رشد حرکتی کودک در 44 هفتگی (11 ماهگی(

در این سن کودک شما علاوه بر اینکه در حالت نشسته کاملا حرکت می کند،با چهار دست و پا نیز به همه جا می رود. او می تواند وقتی که ایستاده است پای خود را از زمین بلند کند.

چگونه می توانید کمک کنید :

-   کارهایی را که در مورد 40 هفتگی گفته شد ادامه دهید:

-   او را در حالت چهار دست و پا قرار دهید و تشویقش کنید مسافت های کوتاهی را طی کند.

-  برای اینکه قدم برداشتن را به او یاد دهید،در حالی که ایستاده یکی از زانوهایش را خم کنید و پایش را از زمین بلند کنید. وقتی این کار را کرد بگویید ” آفرین عزیزم “.

-    برای اینکه او را وادار کنید به دو طرف خود بچرخد یک اسباب بازی را در پشت او و جایی که مجبور باشد برای رسیدن به آن بچرخد، قرار دهید. وقتی می چرخد کمکش کنید تا نیفتد.

کمکش کنید بایستد :

انگشتان خود را به کودکتان بدهید تا بتواند خود را بالا بکشد. با لبخند زدن به او و تشویق هایی مانند ” آفرین گفتن ” و دست زدن ، کاری کنید که از موفقیت خود احساس غرور کند.

رشد حرکتی کودک در 48 هفتگی (12 ماهگی(

کودک شما می تواند با گرفتن دستش به اثاثیه،به پهلو حرکت کند.اگر هر دو دست او را بگیرید به جلو حرکت می کند. در حالت نشسته می تواند به عقب برگردد و بدون تلوتلو خوردن چیزی را بردارد.

چگونه می توانید کمک کنید:

- اثاثیه منزل را طوری دور اتاق بچینید که فقط یک قدم از یکدیگر فاصله داشته باشند،تا کودک شما بتواند به پهلو حرکت کند و دور تا دور اتاق گشت بزند.

- کمکش کنید در حالی که فقط یک دست او را گرفته اید با شما به تمرین قدم زدن بپردازد.

گشت زدن او را تسهیل کنید:

اثاثیه ثابت را طوری قرار دهید که فقط یک قدم از یکدیگر فاصله داشته باشند. اشیایی را که ممکن است به سادگی وازگون شوند، از سر راه بردارید. او را تشویق کنید پهلو به پهلو دور اتاق حرکت کند.

salamatomehr

رشد حرکتی کودک در یک سالگی

اگر فقط یک دست کودک خود را بگیرید، او می تواند راه برود. وقتی می خواهد چهار دست و پا حرکت کند این کار را روی کف دست ها و پاهایش،بسیار شبیه به نحوه ی حرکت خرس، انجام می دهد.

چگونه می توانید کمک کنید:

- برای تشویق به قدم برداشتن مستقل،وقتی کودک با گرفتن دست هایش به اثاثیه گشت می زند از او بخواهید به طرف شما بیاید.

- برای اینکه جرات پرتاب کردن خود را پیدا کند،فاصله بین قطعات اثاثیه را کمی زیادتر کنید.

تشویق کنید به طرف شما بیاید:

زمانی که کودکتان به یکی از وسایل خانه چنگ زده است، با فاصله کمی از او بنشینید،بازوان خود را بگشایید،نام او را صدا بزنید، و از او بخواهید به طرف شما بیاید.

رشد حرکتی کودک در 13 ماهگی

در این سن کودک شما می تواند به تنهایی بایستد و حتی اولین قدم خود را به تنهای بردارد.

چگونه می توانید کمک کنید:

- برای اینکه از موفقیتی که به دست آورده است احساس غرور کند،کار کنید بداند شما تا چه اندازه از اینکه او می تواند بایستد و احتمالا یک قدم به تنهایی بردارد،خوشحال هستید. با تشویق های فراوان همراه با او شادمانی کنید.

- به منظور اینکه او را تشویق کنید به تنهایی بایستد،یک اسباب بازی محکم سرپایی که بتواند به ان تکیه کند برای وی فراهم آورید.

- برای کفش پوشاندن به او عجله نکنید.تا زمانیکه شروع به راه رفتن در بیرون از منزل نکرده است به کفش نیازی ندارد.

سرپا ایستادن را به او تمرین دهید:

اسباب بازی های محکم یا اثاثیه ثابت با لبه های گرد، برای تکیه کردن جهت قدم برداشتن مستقل ایده ال است. از زمانی که شروع به حرکت می کند،دایما مراقب او باشید.

رشد حرکتی کودک در 15 ماهگی

کودک شما می تواند روی زانوانش خم شود و بدون کمک دیگران، بدنش را برای نشستن پایین آورد. او می تواند بایستد، چهار دست و پا از پله ها بالا رود، و راه برود.قدم های او بلند،متزلزل و دارای طول و جهت نابرابر می باشند.

چگونه می توانید کمک کنید:

- برای تشویق او به تمرین خم کردن باسن و زانو، یک صندلی ویژه که دسته داشته باشد و او را قادر سازد بدون افتادن، به تنهایی بنشیند،در اختیار او بگذارید.

- برای جلوگیری از بروز هر حادثه ای،دایما هنگام راه رفتن یا چهار دست و پا بالا رفتن از پله ها، مراقب او باشید.

- با استفاده از مهارهای مناسب،حداکثر آزادی حرکت را به او بدهید تا بتواند بدون خطر گردش کند.

- برای وادار کردن او به انجام حرکات پا،یک توپ نرم بزرگ تهیه کنید و ان را با پا به طرف یکدیگر برانید.

صندلی محکمی برایش فراهم کنید:

کودک نوپای شما نشستن و پایین آمدن از صندلی را دوست دارد. این کار امکان خم کردن و جمع نمودن باسن و زانوها را نیز برای او فراهم می آورد. صندلی باید از نوعی باشد که واژگون نشود.

رشد حرکتی کودک در 18 ماهگی

کودک شما در حالی که هر دو پا را روی هر پله می گذارد،بدون کمک دیگران از پله بالا می رود،هر چند باید دست خود را به جایی بگیرد. او با ثبات بیشتر و قدم های کوتاه تر راه می رود،و رو به عقب حرکت می کند و به ندرت می افتد.

چگونه می توانید کمک کنید:

- به کودک نوپای خود کمک کنید خم کردن باسن و زانو را که برای حرکات متعددی مثل ” درست افتادن” ضروری است به خوبی بیاموزد.

- با بازی هایی که لازمه ی آنها قدم برداشتن به طرف عقب است،او را تشویق کنید عقب عقب رفتن را تمرین کند.

- برای تشویق او به انجام دامنه ی وسیعی از حرکات،اسباب بازی های کشیدنی و هول دادنی در اختیار او بگذارید.

- برای اینکه از زمین برداشتن اشیا را برای او آسانتر کنید،وقتی از حالت ایستاده خم می شود به او کمک کنید.

- با توپ بازی آرام،او را تشویق کنید لگد زدن را تمرین کند.

عضلات باسن و زانو را ورزش دهید:

برای تسریع رشد عضلات کودک،به او نشان دهید چگونه چمباتمه بزند. او را تشویق کنید از شما تقلید کند. با نگهداشتن دست هایش، با او ” عمو زنجیرباف” بازی کنید.

salamatomehrسلامت و مهر مشاوره خانواده و روانشناسی بالینی

رشد حرکتی کودک در 21 ماهگی

در این سن کودک شما می تواند بدون اینکه بیفتد،اشیا را بردارد. او به آسانی رو به عقب راه می رود. می تواند در حالی که هر دو پا را روی هر پله می گذارد،بدون گرفتن از جایی از پله ها بالا برود ، و می تواند به سرعت توقف کند و کنج ها را دور بزند. او بازی هایی مثل فوتبال را نیز راحت تر انجام می دهد.

چگونه می توانید کمک کنید:

- برای تشویق حرکات زیادی که اکنون قادر به انجام دادن آنهاست، او را در بیشتر فعالیت های خود شرکت دهید. اجازه دهید کارهایی مثل بالا رفتن از پله ها،رقصیدن ،شستن صورت، و غیره را همراه شما انجام دهد.

دامنه فعالیت های او را توسعه دهید:

کودک شما مجذوب تمام کارهای شماست و دوست دارد تمام حرکات شما را تقلید کند. از هر فرصتی برای شرکت دادن کودکتان در فعالیت های روزمره ی خود استفاده کنید.

رشد حرکتی کودک در دو سالگی

کودک شما شروع به کسب هماهنگی عضلانی کرده است و از حرکات شبیه رقص لذت می برد. او می تواند بدود ولی قادر نیست سرعت خود را کاهش دهد یا کنج ها را دور بزند،و می تواند به راحتی چمباتمه بزند.

چگونه می توانید کمک کنید:

- برای اینکه فرصت حرکات هماهنگ را به او بدهید همراه او با موسیقی برقصید، این کار باید شامل اعمال زانو زدن، تاب خوردن، دست زدن و آواز خواندن باشد.

- انتظار نداشته باشید به راحتی دور کنج ها بدود یا توقف کند.عضلات کنترل کننده ی دویدن و دور زدن هنوز به اندازه ی کافی نیرومند نشده اند.

با او برقصید و آواز بخوانید:

حرکت کردن با موسیقی از فعالیت هایی است که کودک شما از انجام دادن آن لذت می برد. این کار برای کودک، تمرینی برای انجام محدوده ی وسیعی از حرکات نیز هست.

رشد حرکتی کودک در 2/5 سالگی

کودک شما می تواند بپرد و پاهای خود را از زمین جدا کند ، و نیز می تواند روی سر پنجه راه برود. او به اندازه ی کافی در نگه داشتن خود بر روی پاهایش تسلط دارد که یک جسم شکستنی را حمل کند و می تواند برادر یا خواهر کوچکترش را روی پاهایش بنشاند.

چگونه می توانید کمک کنید:

- با فراهم کردن یک اسباب بازی که وقتی روی آن می نشیند بتواند آن را به جلو براند،همزمان هم علاقه ی او به حرکت را ارضا کنید و هم عضلات او را تقویت نمایید.

- با انجام بازی های مستلزم پریدن و راه رفتن بر روی سرپنجه، چالاکی او را تقویت کنید.

اسباب بازی متحرکی را به او بدهید:

یک اسباب بازی چرخدار به او بدهید که بر روی ان بنشیند و با پاهایش آن را به جلو براند. احتمالا سن او برای دوچرخه سواری کم است ولی اسباب بازی های متحرک ساده تر و مناسبی می توان یافت.

رشد حرکتی کودک در سه سالگی

کودک شما بسیار چالاک تر شده است. او می تواند با گذاشتن هر پا روی یک پله،از پله ها بالا برود، از روی پله ی آخر به پایین بپرد، لحظه ای روی یک پا بایستد، دست هایش را مانند بزرگسالان هنگام راه رفتن تاب بدهد، و می تواند سه چرخه سوار شود.

چگونه می توانید کمک کنید:

- اجازه دهید با انجام بازی لی لی یا به نوبت جهش کردن روی هر یک از پاها در حالی که دست هایش را گرفته اید،تمرین پریدن کند.

- با رژه رفتن همراه موسیقی، تاب دادن دست ها را تمرین کنید.

- برای تقویت عضلات ساق پا و افزایش انعطاف پذیری در پاهایش ، سه چرخه در اختیارش بگذارید.

- اطمینان جسمانی او را با اسباب بازی های حرکتی مثل تاب،الاکلنگ، و سرسره افزایش دهید.

با او بازی های جهشی انجام دهید:

کودک شما از انجام بازی های جهشی مثل لی لی لذت می برد. که در عین حال برای مصرف کردن انرژی اضافی او نیز مفید است. جهیدن را در بازی های دیگر نیز بگنجانید.

رشد حرکتی کودک در چهار سالگی

کودک شما کاملا فعال شده است و هماهنگی خوبی دارد. او مدام به این سو و آن سو می دود و می جهد،می پرد، و بالا می رود، و با طی کردن هر پله با یک پا به سرعت از پله ها پایین می رود. او حتی می تواند یک فنجان مایع را بدون ریختن ان حمل کند.

چگونه می توانید کمک کنید:

- فعالیت هایی را به او پیشنهاد کنید که نیازمند هماهنگی عضلانی باشد. او اکنون باید بتواند طناب بازی و بسیاری از بازی های فیزیکی دیگر را به خوبی انجام دهد.

- او را با خود به زمین های بازی که وسایل بازی مختلفی دارند ببرید. اگر باغ یا حیاط دارید،بیرون منزل و روی چمن،چارچوبی برای بالا کشیدن نصب کنید که مستحکم باشد و امکانی برای فعالیت های عضلانی فراهم آوررد.

بگذارید طناب بازی کند:

در این بازی تمام عضلات او با هم کار می کنند و تمرینی برای انجام محدوده ی وسیعی از حرکات است. سعی کنید کودک به وسایل بازی خارج از منزل دسترسی داشته باشد.

رشد حرکتی کودک در پنج سالگی

قدرت هماهنگی کودک شما کاملا شکل گرفته است و او قادر است حرکات بسیاری را انجام دهد. او می تواند روی یک خط مستقیم راه برود، با طی کردن هر پله با یک پا از پله ها پایین برود، یک پا درمیان طناب بازی کند، با اطمینان بالا برود، و از اسباب بازی ها و بازی هایی با حرکات سریع لذت ببرد.

چگونه می توانید کمک کنید:

- با فراهم کردن کفش اسکیت، تخته اسکیت که امکان تمرینات حرکتی را به او می دهند، حس ماجراجویی او را تشویق کنید. احتمالا او فقط قادر خواهد بود مدت کوتاهی روی آنها بماند.

- او را به زمین های بازی ببرید تا بتواند از وسایل بازی بالا برود و با آنها تاب بخورد. اگر باغ یا حیاط دارید در آن تاب نصب کنید، طناب هایی را به شاخه های درختان بیاویزید و یا یک خانه درختی بسازید.

ماجراجویی او را تشویق کنید:

اسباب بازی ها یا وسایلی در اختیار او بگذارید که هماهنگی و قدرت مانور او را طلب کند. با پوشاندن لباس های محافظ، ایمنی او را حفظ کنید.

http://koodakefarda.ir

تصاویر babygaga.com

salamatomehr