حفظ سلامت روان در سالمند(15 نکته بسیار کاربردی و موثر)
سالمندي بيماري نيست بلکه مرحله اي از چرخه زندگي است که مسائل رشدي خاص خود رادارد ودرعين حال سالمندي با انباشت خردمندي همراه است وفرصتي است که فرد مي تواند تجربياتش را به نسل هاي بعد منتقل کند.اريک اريکسون سالمندي را زماني براي زايندگي مي دانست نه دوراني از ياس.
مشخصه فرايند پير شدن، نزول تدريجي عملکرد برخي دستگاه هاي بدن است(قلبي عروقي،تنفسي،ادراري-تناسلي،غددي،ايمني وساير دستگاه ها)اما اين باور که پيري همواره با نقايص عميق جسماني وهوشي همراه است افسانه اي بيش نيست.بسياري از افراد سالمند توانايي هاي شناختي وجسماني خود را تا حد قابل توجهي حفظ مي کنند.
بطورکلي پير شدن به معناي پيرشدن سلولهاست.هرسلول دوره عمر مشخصي دارد که عوامل ژنتيک وعوامل محيطي و.... در آن موثرند.با افزايش سن تغييرات ساختماني در سلول ها روي مي دهد.پيري احتمالا علت واحدي نداشته ودر طي آن تمام نواحي بدن تا حدودي تحت تاثير قرار مي گيرد.در اواخر بزرگسالي بدن در حال پير شدن به کانون دغدغه هاي فرد تبديل مي شود وجايگزين اشتغال خاطر ميانسالي در زمينه شغل وروابط مي شود.دليل اين امر کاهش طبيعي کارکرد تغيير ظاهر جسماني وافزايش ميزان بيماري هاي جسماني است.علي رغم اين رويدادها تن انسان در سالمندي همچنان منبع لذت قابل ملاحظه اي است و مي تواند حس کفايت را منتقل کند. به خصوص اگر فرد به ورزش مرتب،رژيم غذايي سالم،استراحت کافي ومراقبت هاي طبي پيشگيرانه توجه کافي نشان دهد.حالت بهنجار در سالمندي سلامت جسمي ورواني واجتماعي است نه بيماري وناتواني.
نکته هایی که در دوران سالمندی ضرورت دارد تا بتوان از بهداشت رواني بهتري بهره مند شد :
1-از علایم افسردگی واضطراب آگاه باشید:
اگر اخیرا احساس تغییر خلق ،کاهش انرژی،کاهش لذت بردن از فعالیت های روزمره،احساس گناه،حس بی ارزشی ،میل به تنهایی،دلشوره واضطراب،کاهش خواب واشتهاوکاهش وزن وشکایات متعددجسمانی را داشته اید حتما همراه با یکی از اعضاءخانواده به متخصص روانپزشکی مراجعه کنید. سلامت و مهر
2- برخورداري از تحصيلات بيشتر:
سالمندان هرچه تحصيلات بيشتري داشته باشند به لحاظ احساسي سالمتر خواهند بود.
3-به اندازه کافي استراحت کنيد:
خواب واستراحت کافي به شما کمک مي کند تا ذهني آرام داشته باشيد.7-8 ساعت در شبانه روز بخوابيد.علاوه بر خواب شبانه، خواب نيمروزي به مدت 30تا40دقيقه براي تمدداعصاب ونيز افزايش انرژي به شماکمک مي کند.(به شرط آن که به بي خوابي شبانه مبتلا نباشيد)
استرس تاثيرات مختلفي بر كاركردهاي جسمي ،افزايش فشار خون كاركرد سيستم عصبي ، تفكر ،خلق ، تمركز و حافظه دارد. مواد شيميايي كه بدن در هنگام استرس توليد مي كند باعث اثرات منفي در مغز مي شود در نتيجه تمركز ،يادگيري و عملكرد حافظه را در سنين بالا دچار اشكال مي كند ..براي مقابله با استرس ابتدا بايستي منابع ايجاد كننده آن را پيدا كرد . براي مثال ماندن در ترافيك در ساعات شلوغ خيابانها مي تواند باعث استرس شود . پس با تنظيم زمان رفت و آمدها و يا تغيير مسير مي توان با آن مقابله كرد .اگر نگهداري اجباري نوه ها باعث خستگي و استرس است مي توان با طرح موضوع در جستجوي راه حل برآمد . كارهايي مثل قدم زدن ، بازيهاي ورزشي و سرگرمي هاي مناسب و به كار بردن روشهاي آرام سازي (مديتيشن و يوگا ) رفتن چند روزه به تعطيلات مي تواند به كاهش استرس كمك كند .
4- رسيدن به يک استاندارد زندگي که از آن لذت ببرند:salamatomehr
سالمنداني که در زندگي خود استانداردي براي لذت بردن دارند از بهداشت رواني مطلوب تري بهره مند هستند.
5 – محافظت از مغز و جلوگيري از صدمات آن :
زمين خوردن شايع ترين صدمات مغزي در سالمندي است . اين صدمات مي تواند به افت توانايي هاي مغزي منجر شود پس بايد از مغز،اين ارگان با ارزش به نحو مناسبي محافظت كرد . براي جلوگيري از زمين خوردن موانع مسير راه رفتن سالمندان و جاهايي كه احتمال ليز خوردن وجود دارد بايستي اصلاح شود و هميشه در خانه نور كافي وجود داشته باشد. اگر شخص هنگام ايستادن يا راه رفتن احساس عدم تعادل دارد با پزشك معالج صحبت كنيد.
6-فعاليت بدني رااز همين امروز شروع کنيد:
هرچه زودتر ورزش منظم را آغاز کنید،فواید بیشتری به دست خواهید آورد.ورزش کردن، باعث کاهش بیماری های مزمن مثل تصلب شرائین ،کاهش فشارخون،کاهش چربی خون و........می شود.یک فعالیت بدنی منظم وملایم روزانه، مثل پیاده روی به مدت 30دقیقه در روز باعث کاهش بیماری های قلبی عروقی وکاهش بروز پوکی استخوان،بهبودعملکرد تنفسی وبهبود جریان خون وحفظ وزن ایده ال وتناسب اندام ودر نهایت احساس کلی آرامش جسمی وروانی می باشد..در بسیاری از موارد بارژیم غذایی وورزش ، وبدون مداخلات جراحی یا طبی اضافی، می توان فرایند یک بیماری را متوقف نمود.
7- رها نکردن شغل و تمايل براي کار کردن:
سالمنداني که به طور نيمه وقت يا تمام وقت به کار خود ادامه مي دهند، سلامت رواني بهتري دارند.salamatomehr